Oekraïners Alexander (66) en Natalia (57): ‘We zijn met open armen ontvangen, dat geeft ons een warm gevoel’

AMERSFOORT Zoals veel Oekraïners lieten Alexander (66) en Natalia (57) in maart vorig jaar huis en haard achter om de oorlog te ontvluchten. Ze vonden uiteindelijk een veilig onderkomen in de noodopvanglocatie aan de Zonnehof. De manier waarop het echtpaar is ontvangen, geeft ze een warm gevoel. ,,We missen thuis, maar we hebben nu wel onze liefde voor Nederland ontdekt.”

11 maart 2022 is een dag die Alexander en Natalia nooit vergeten. Het is de dag dat ze op de vlucht sloegen en hun huis in Kiev achterlieten. De eerste tien dagen verbleven ze in een klein dorpje, waarvan ze dachten dat het er veilig was. Maar ook daar was elke dag de dreiging van aanvallen door het Russische leger. ,,We hebben bombardementen meegemaakt en moesten dagenlang zonder elektriciteit schuilen ineen kelder”, vertelt Alexander. ,,Dus we hebben de oorlog in alle hevigheid meegemaakt. De burgemeester van het dorp belde waarschuwend op: jullie moeten nu echt vluchten, het is gevaarlijk. Zij en haar gezin zijn later helaas door Russen om het leven gebracht.” De twee stonden doodsangsten uit tijdens de vlucht uit Oekraïne. ,,Er waren veel mensen die wilden vluchten, dus we stonden in een lange rij met auto’s. De Russen schoten af en toe op auto’s. Wij zijn levend weggekomen, maar 37 mensen uit diezelfde rij niet. We hebben echt geluk gehad. 

TRAUMATISEREND

Op de grens met Polen kwam hun zoon, die al vijftien jaar in Nederland woont, Alexander en Natalia ophalen. Natalia kan zich de traumatiserende uitwerking van de oorlog die eerste maanden in haar nieuwe thuisland nog goed voor de geest halen. ,,Bij elke verrassende beweging schrok ik. Zelfs als er een lepeltje viel, raakte ik in paniek en moest ik huilen. Ik ben nu nog steeds gechoqueerd door wat we hebben meegemaakt.” De eerste drie maanden verbleven ze in het gezin van hun zoon. Diens dochter - hun kleindochter- heeft echter veel zorg nodig. Daardoor was verhuizing naar de noodopvanglocatie aan de Zonnehof voor iedereen het beste. 

Daar betrokken ze hun eigen kamer met alle noodzakelijke faciliteiten. Drie keer per dag krijgen ze een maaltijd die ook nog in de smaak valt. Hoe ze het afgelopen jaar in Amersfoort hebben beleefd? ,,Vergeleken met wat we hebben meegemaakt in Oekraïne, is elke rustige plek goed voor ons”, zegt Alexander. ,,We hebben Amersfoort leren kennen als een fijne stad. We zijn met open armen ontvangen door de gemeente, de locatiemanagers, de vrijwilligers van de opvang en de tolken. Dat geeft ons een warm gevoel. Nederlandse mensen zijn zo aardig, ze zorgen goed voor ons. We zijn heel dankbaar voor alle hulp.” 

AFLEIDING

Natalia heeft inmiddels werk gevonden bij een wasserij in Utrecht. Dat betekent veel voor haar. ,,Ik sta tussen heel aardige, Nederlandse mensen en leer Nederlandse woorden. Ook is het fijn dat ik op deze manier iets kan verdienen. Maar het allerbelangrijkste van werken, is dat het voor afleiding zorgt. Een paar weken in een klein kamertje zitten is oké, maar maandenlang… Ik maakte me alleen maar zorgen over de oorlog in Oekraïne.”

Artikel gaat verder onder de afbeelding.  

,,Het allerbelangrijkste van werken is dat het voor afleiding zorgt”, zegt Natalia. (Foto: Simon Lamme)

Haar man staat te popelen om ook aan de slag te gaan. ,,Mijn probleem is: ik ben 66 en het is daardoor moeilijk om een baan te vinden. Ik ben man en schaam mij een beetje dat mijn vrouw wel werkt, en ik niet. Niks doen geeft geen voldoening.” Juist dan komt het gemis van hun thuis extra binnen. ,,Dat ligt niet aan Nederland, maar dit is ons moederland niet. We willen heel graag naar huis.” Toch zijn er ook hartverwarmende momenten in hun tijdelijke thuisland. Zoals die keer dat Alexander zijn telefoon met pasjes op een bankje in het park langs de Stadsring liet liggen. ,,We hadden daar lekker in het zonnetje gezeten. We waren al vierhonderd meter verderop, toen ineens een man achter ons aan kwam rennen met mijn telefoon en pasjes. Zo sympathiek, dat raakte mij echt.” 

Mijn probleem is: ik ben 66 en het is daardoor moeilijk om een baan te vinden. Ik ben man en schaam mij een beetje dat mijn vrouw wel werkt, en ik niet

VRIENDELIJKHEID

Ze zijn onder de indruk van de vriendelijkheid van Nederlanders. De begroetingen van wildvreemden tijdens een wandeling verrassen hen. ,,In Oekraïne zeg je hallo in een klein dorpje, maar niet in een stad. Het is bijzonder dat mensen hier zo aardig zijn. Een ander voorbeeld is dat we een barstje in onze autoruit hadden door een steentje. We vroegen wat de reparatie kostte. Waarop die man vroeg: waar komen jullie vandaan? Toen we Oekraïne zeiden, wilde hij niet dat we betaalden. Dat soort gebaren betekenen veel voor ons.” 

Alexander en Natalia houden de hoop dat het einde van de oorlog nadert. Hij zou meteen naar huis gaan, voor haar hoeft dat niet op stel en sprong. ,,Alles is zo mooi, leuk en anders hier. Het centrum van Amersfoort is net een sprookje. Het is alsof ik op een andere planeet ben beland.” Ze leert nu ook de taal. Een ding is zeker: er is een band voor het leven met Nederland ontstaan. Alexander: ,,Als de oorlog afgelopen is, dan nodigen wij Nederlandse mensen uit om ons te bezoeken. We hebben ruimte genoeg.” Natalia: ,,De reden dat we hier zijn is niet leuk, maar we hebben nu wel onze liefde voor Nederland ontdekt.”     

Amersfoort vangt 651 Oekraïense vluchtelingen op:
- 246 in gastgezinnen
- 405 in opvanglocaties
(peildatum 21 maart 2023)

Dit artikel is tot stand gekomen in samenwerking met gemeente Amersfoort en dankzij de medewerking van tolk Polina Rukhalenko.